Σχολείο και εκκλησία στην Κυδωνιά της δεκαετίας του 60

Σχολείο και εκκλησία στην Κυδωνιά της δεκαετίας του 60  
Κάθε Κυριακή εάν είχαμε παππά στο χωριό, τα παιδιά συγκεντρωνόμαστε στο σχολείο και συντεταγμένα πηγαίναμε στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου . Εκεί βλέποντας προς το ιερό στεκόμαστε μπροστά στο τέμπλο αριστερά τα κορίτσια και δεξιά τα αγόρια. Με μεγάλη ευλάβεια παρακολουθούσαμε την θεία λειτουργία και μόνο στην απαγγελία του “Πιστεύω” και του “Πάτερ Ημών” επικρατούσε αναβρασμός διότι περισσότερα του ενός παιδιά επιθυμούσαν να τα απαγγείλουν. Δεν ήταν λίγες οι φορές που απήγγειλαν ταυτόχρονα δύο παιδιά μέχρι να σταματήσει το ένα. Διεξαγόταν πραγματική μάχη ποιός θα προλάβει. Συνήθως δύο παιδιά που τα όριζε ο δάσκαλος βοηθούσαν στο ιερό. Μέσα στα ιερά τους καθήκοντα ήταν

Α. Να φέρουν κάρβουνα για το θυμιατό .. τα παίρναμε από τα σπίτια που ήταν κοντά στην
Β. Ζέσταμα νερού για τη θεία κοινωνία (ζέον)
Γ. Κόψιμο αντίδωρων *
Δ. Περιφορά με το θυμιατό όταν ο παπάς έβγαζε τα άγια
Ε. Χτύπημα καμπάνας

 *Κάποια φορά είχε  έρθει εκτάκτως ο Παπα-σμάνης είχε φέρει μαζί του πρόσφορο αφού οι γυναίκες δεν ήξεραν πως θα έχει λειτουργία ώστε να έχουν ετοιμάσει …Εκείνη την Κυριακή βρέθηκα στο ιερό μαζί τον Κ.Ζ. και κάποια στιγμή ο παπάς αφού αφαίρεσε το πάνω μέρος του ψωμιού)  αυτό με τη σφραγίδα ("σήκωσε ύψωμα") , μας έδωσε το υπόλοιπο να το κόψουμε σε μικρά κομμάτια στο δίσκο που θα τα μοίραζε ως αντίδωρο …Εκείνο το ψωμί ήταν διαφορετικό ήταν λευκό ,ενώ αυτό που είχαμε στο χωριό ήταν μαύρο ..έτσι είπαμε να δοκιμάσουμε λίγο.. ήταν όμως τόσο νόστιμο που το λίγο έγινε πολύ και στο τέλος  δεν έμεινε τίποτα μέσα στο δίσκο ...αξιζε τις σφαλιάρες που μας άστραψε ο παπάς ο οποίος έκοψε το "ύψωμα" που είχε κρατήσει  σε μικροσκοπικά κομματάκια και τα μοίρασε ως αντίδωρο στον κόσμο .